Là đỉnh núi cao thứ 2 tại Việt Nam, Ngọc Linh mang trong mình bao huyền thoại, gọi trí tò mò và cả ước mơ chinh phục của bao người.
Núi Ngọc Linh cuốn hút lòng người không chỉ vì vẻ đẹp bên ngoài mà còn bởi những ý nghĩa, giá trị tâm linh hiện diện trong đời sống của bà con đồng bào dân tộc thiểu số bao đời nay.
Bí ẩn ngọn núi thiêng
Ngọc Linh Liên Sơn là liên hoàn núi non bao trùm 4 tỉnh Kon Tum, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Gia Lai, bắt đầu từ ngọn Ngọc Lum Heo ở tây bắc cho đến ngọn Ngọc Rơ phía đông nam. Trong đó, Ngọc Linh là đỉnh núi cao nhất (2.598 m), xung quanh còn có những “người anh em” là đỉnh Mường Hoong (2.400m), Ngọc Phan (2.251m), Ngọc Lum Heo (2.116m), Ngọc Kơ-ring (2.066m), Ngọc Bôn Sơn (1.939m),...Dulichgo
Nếu như đỉnh Phanxipang của dãy Hoàng Liên Sơn được người ta biết đến là đỉnh núi cao nhất Việt Nam thì Ngọc Linh lại được biết đến như một ngọn núi linh thiêng của huyền thoại bao đời nay. Những câu chuyện xung quanh Ngọc Linh khiến người ta cảm thấy e ngại chốn rừng thiêng nước độc kì bí, ẩn chứa nhiều hiểm nguy nhưng cũng dấy lên sự tò mò làm nhiều người muốn chinh phục.
Những người già ở làng Long Năng mới - dưới chân núi cho rằng đỉnh Ngọc Linh cao vời vợi, mây phủ bốn mùa chính là nơi trú ngụ của thần sét. (Sở dĩ gọi là làng Long Năng mới để phân biệt với làng Long Năng cũ, ở sâu trong núi, mãi sau này người dân mới chuyển ra ngoài để đảm bảo cho cuộc sống sau này không bị sạt lở, lũ cuốn). Với uy nghiêm của vị thần này, đỉnh núi được bảo vệ tuyệt đối, xưa nay người của làng cũng hiếm hoi mới lên được chứ đừng nói là người lạ bên ngoài đến.Nhiều câu chuyện xưa kể lại, những tốp người tìm trầm, tìm sâm đều ra đi rồi không trở lại, họ lạc lối vì rừng sâu huyền bí, hay bị thần sét nổi giận cản lối? Rồi những câu chuyện về thung lũng kỳ bí Ngọc Rêu – nơi không thể xác định tọa độ, người ta có muốn vượt qua thì lại lòng vòng trở lại chỗ cũ. Cho nên, phong tục của dân làng là già làng là trước khi leo núi phải soạn một nghi lễ cúng, phải thật thành tâm chào thần rừng, thần thương thì sẽ không mưa gió, để đường đi được thuận lợi rồi quay trở về an toàn. Già làng cũng dặn dò leo núi nhớ đừng gọi nhau kẻo thần rừng nghe thấy, sẽ làm mình lú lẫn mà lạc lối.
Nhiều năm về trước, khi chưa có dự án đường Hồ Chí Minh qua đây, đoạn đường này còn nguy hiểm gấp nhiều lần, mùa mưa dầm dề, nước đọng thành vũng lớn như ao, đường lầy lội kéo dài hàng chục km, người ta muốn vào xã Ngọc Linh chỉ còn cách đi bộ từ thị trấn vào chứ không thể đi bất kì loại phương tiện nào khác. Về mùa khô, bụi giăng mù mịt, xe cộ đi một chặng đã được nhuộm một lớp bụi kín mít. Những năm cách mạng, khung cảnh nơi đây lại càng heo hút, nguy hiểm như xưa kia Tố Hữu đã miêu tả:
Quanh quanh đèo chật trùng trùng núi cao
Núi hỡi, từ đây băng xuống đó
Chừng bao nhiêu dặm, mấy đêm trường?"
(Tiếng hát đi đày - Tố Hữu)
Dulichgo
Ngọc Linh là xã xa xôi và khó khăn nhất trong địa bàn huyện Đăk Glei, có 17 bản làng ở lưng chừng ôm lấy dãy Ngọc Linh. Ngay ở cạnh UBND xã mà phong cảnh còn hoang sơ và êm đềm, bao xung quanh cánh đồng lúa nương bát ngát đang thời kì ngả vàng và những mái nhà thưa thớt, ẩn hiện trong nắng chiều. Gửi xe tại trường Tiểu học Ngọc Linh, từ đây đoạn đường mà chúng tôi chinh phục chỉ có thể dựa vào đôi chân mình mà thôi. Đã có liên lạc trước nên đoàn chúng tôi được một cán bộ dẫn đến làng Long Năng mới, để sáng mai khởi hành sớm.
Dừng chân ở làng Long Năng mới vào lúc 5g chiều, sương đã xuống rất thấp, bao phủ những ngôi nhà gỗ nâu trầm, nhuốm mầu thời gian. Cái lạnh ùa đến rất nhanh trong căn nhà nhỏ của A Mát – người mà chúng tôi thuê để dẫn đường lên núi. Uống chút rượu nếp, sưởi tay bên bếp lửa, A Mát dặn dò chúng tôi kiểm tra lại đồ đạc, gói ghém cho đơn giản nhất. Bên bếp lửa ấm áp, tôi được nghe ông A Bao – cha của A Mát kể chuyện về cây thuốc “giấu” – niềm tự hào của người dân nơi đây.
Dulichgo
Trong những chuyến đi rừng kéo dài nhiều ngày, người ta nhất định phải đem theo cây “thuốc giấu” này, để bảo vệ sức khỏe và giống như niềm tin về sự hộ thân. Chẳng ai biết cây "thuốc giấu" có từ khi nào và đến từ đâu, bí mật về cây "thuốc giấu" luôn được người Xê Đăng bảo vệ, trân trọng như báu vật mà thần núi, thần rừng đã ban tặng cho người dân. Bí mật ấy vẫn được giữ gìn bảo vệ và chỉ được lưu truyền trong cộng đồng người Xê Đăng cho đến kháng chiến chống Pháp.
Nhờ tác dụng vượt trội, cây “thuốc giấu” đã được cán bộ lưu ý, ghi nhớ và đến năm 1970, đoàn công tác do dược sỹ Đào Kim Long dẫn đầu đã tìm thấy đó chính là sâm trên đỉnh núi Ngọc Linh. Sở dĩ cây sâm còn có tên là “Ngải rơm con” vì hình dạng của phần rễ có đốt giống như “Con Rơm” và có liên quan đến truyền thuyết “Ngậm ngải tìm trầm”.
Khám phá Ngọc Linh huyền bí
6 giờ sáng chúng tôi thức giấc, trời vẫn còn tối, nhìn đồ đạc trong căn nhà gỗ vẫn còn lờ mờ, A Mát lại lui cui nhóm bếp sưởi ấm. Có chút ánh lửa, căn nhà nhỏ bỗng trở nên ấm áp, chúng tôi nhanh chóng ăn tạm bữa sáng bằng mì tôm mang theo, rồi kiểm tra lại ba lô để đảm bảo các vật dụng được chuẩn bị đầy đủ.
Ngoài A Mát, chúng tôi còn thuê thêm A Nhiêu và A Bao - 2 người dân làng Long Năng mới đi theo dẫn đường và mang vác đỡ một phần đồ đạc. Đi cùng với những người có kinh nghiệm đi rừng nên chúng tôi khá yên tâm, nhưng trước đó cũng phải có lời hứa sẽ tuân thủ đầy đủ các quy tắc leo núi mà cha của A Mát đã dặn dò. A Mát rất hay nói cười, mới 30 tuổi thôi nhưng thâm niên đi rừng phải trên 20 năm rồi. A Mát kể nhiều người từ xa đến với quyết tâm ngùn ngụt, nhưng có khi chỉ dừng lại ở làng Long Năng cũ, hoặc đi đến lưng chừng núi là quay về, bởi những đoạn dốc dựng đứng, chầu chực nhiều nguy hiểm. A Nhiêu và A Bia thì ít nói nhưng có nụ cười hiền lành, trò chuyện với nhau chủ yếu bằng tiếng Xê Đăng nhưng thỉng thoảng cũng nói với chúng tôi bằng tiếng Kinh, tuy giọng còn hơi ngọng nghịu.
Dulichgo
Chúng tôi men theo sườn núi, băng qua những nương lúa bậc thang tuyệt đẹp. Mùa này, lúa bắt đầu ngả vàng, mặt trời dần lên càng khiến cái màu vàng của lúa tươi tắn trong màu xanh núi rừng, những cơn gió nhẹ đưa đẩy bông lúa trĩu xuống, tạo nên bức tranh thanh bình, yên ả. A Mát bảo người Xê Đăng rất trân trọng hạt lúa trên nương, xem đó là một phần của cải thiêng liêng, yêu quý chứ không đơn thuần là lương thực hàng năm. Qua những ngọn đồi, nương lúa, chúng tôi tiến theo con đường mòn lên làng Long Năng cũ, đường không còn bằng phẳng mà đã bắt đầu xuất hiện những khúc cua đột ngột, đá nhọn dựng đứng.
Con đường mòn dần hẹp lại, cây cối đan xen, chằng chịt nhiều hơn, A Mát phải đi trước phạt cây, dẫn đường. Càng đi sâu vào rừng càng rậm rạp, âm u, nhiều cây cổ thụ cao típ tắp, rồi rêu bám xanh kịt cả thân cây, gốc rễ, trơn trượt. Dọc đường đi, chúng tôi bắt gặp rất nhiều hoa lan rừng, cheo leo trên những thân cây cổ thụ, có loài hoa tím cánh nhọn hoắt, có loài hoa trắng mơ màng, lại có loài pha màu tía với đen, nhìn rất lạ,… Cô bé trong đoàn cứ xuýt xoa, trầm trồ trước những cánh hoa rừng mang vẻ đẹp hoang sơ này, đứng lại ngắm say mê rồi lách tách máy ảnh để lưu giữ khoảnh khắc này. Nhưng không ai có ý định hái hoa mang về, bởi trước đó đã có lời hứa không đụng đến những vật của rừng, hãy cứ để chúng trong tự nhiên, khoe sắc cùng trời đất.
Dulichgo
Đến tầm 3g chiều, A Mát bảo chúng tôi dừng chân tại một điểm tương đối bằng phẳng, nhìn trên máy GPRS đã là độ cao hơn 2060 m rồi. Chúng tôi nhanh chóng quây bạt, dựng lán, nhóm bếp lửa để chuẩn bị cho bữa tối đơn giản. Những ngày trước đó vừa có trận mưa lớn, thành ra cả đoàn phải hì hụi nhóm bằng xà nu mãi thì bếp mới nhen nhóm lên được. Bóng tối nhập nhoạng đến, cái lạnh ùa về thì chúng tôi bắt đầu cho thêm củi để bếp lửa bùng lên. Bóng tối nhanh chóng bao phủ cả cánh rừng, đen đặc như màu cà phê. Những chàng trai người Xê Đăng đã theo cha đi rừng từ cái tuổi lên mười nên cũng quen với việc ngủ lại trong rừng, cuộn người trong chiếc chăn mỏng bằng vỏ cây, có vẻ rất dễ chịu. Còn chúng tôi cũng mệt sau một ngày leo núi, cái lạnh của núi rừng, nên giấc ngủ đến dễ dàng và ngon lành. Mãi đến gần sáng, bếp lửa tắt và sương xuống dày đặc, tôi mới tỉnh giấc.
Trước đây, tôi đã nghe nhiều người kể rằng ở trên đỉnh Ngọc Linh, máy GPRS không hoạt động đâu, nên chỉ có thể ước lượng độ cao thôi, thế nhưng tận tay chúng tôi, chiếc máy GPRS vẫn hoạt động tốt. Rồi truyền thuyết về người rừng, rất hay tấn công người đến đây, đã dấy lên nỗi sợ hãi mơ hồ nay cũng không hiện hữu nữa.
Dulichgo
Trên đỉnh núi, ánh mặt trời ngập tràn, gió không mạnh nhưng vẫn có chút se lạnh, cảm giác hân hoan khi đứng trên nóc nhà của Tây Nguyên hùng vĩ, ôm trọn cả đất trời trong hai tay mới thấy con người thật nhỏ bé nhưng quyết tâm thì cao thì làm việc gì cũng đạt được. Tôi leo lên một cây thông giữa đỉnh Ngọc Linh huyền thoại, phóng tầm mắt nhìn về những ngọn núi khác, nhưng tuyệt nhiên không thể thấy được những ngôi làng dưới núi, bởi tầng tầng lớp lớp là mây trắng xóa. Cái cảm giác chinh phục được ngọn núi huyền thoại cứ lâng lâng trong lòng.
Nguồn:dulichtafi.blogspot.com
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét